Bihotzerrea

Ekialdetik jotzen du haizeak. Mendebaldera jotzen duzu zuk. Kaioak oraindik ikusten ez diren lekura, hodeirik beltzenak dauden ingurura joan nahi duzu. Itsasoak irentsi egingo zaituela dirudi, baina zuk ez duzu halakorik nahi. Arnasa gogor hartu eta ekialdea, kresala arnastu duzu. Kaioak arnastu dituzu. Gatza arnastu duzu. Eta halako erredura bat nabaritu duzu bularraren erdian. "Bihotzerrea izango da" diozu zuk. Bihotzean den ez dakizun arren. Erre egiten dizun arren.

Jada askatu zaituzte mastatik. Jada ez daukazu erraldoien beldurrik. Jada ez duzu ez abestirik eta ezta orroarik ere entzuten. Isiltasuna baino ez. Isilik daude zure marinelak, guztiak ere mendebaldera begira. Ezer ikusi gabe. "Hor kaiorik ere ez dago" esan dizu timoiak. Baina, gogor heldu, eta bertara bultzatu diozu. Oihalek zure gainera jausi egin nahi dutela dirudi, oihal zulatuetako zulo bat gehiago baino ez zarela izango. "Oraindik ez" diozu zurekiko. Jada ez zaizu erraldoirik geratzen. Jada ez dago sorginik zure zain. Portuak bai. Milaka portu dauzkazu bide-ertzean. Baina, ertzera joan gabe, bide-zidorretik joan nahi duzu, zigor-bidetik, ekaitzik bortitzenak daudenetik, kaioen ordez beleak aireratzen direnetik, olatuek itsasontziak ito arte besarkatzen dituztenetik. Marinelek abesti lizunak kantatzeari ere uzten dietenetatik.

Ez. Ez dago abestirik zure itsasontzian, baina, abesteko gogoa bai. Ez dago hitzik zure barkuan, baina pentsamenduak bai. Ez dago motinik zure belaontzian, baina motiboak bai. Jada ez dago aitzakiarik. Jada ez dago kexarik. Jada ez dago itxaropenik. Zu eta zure mutilak baino ez. Ulises eta bere gizonak.

Penelope bere soinekoa bukatzen imaginatu duzu. Han, mendebaldean.

Bihotzerrea, berriro ere.

(H)ERTZAINAK

Nahi duenak entzun dezala Hertzainak-en (hauek "H"-z idazten dira, besteak ez) "si vis pacem parabellum" abestia. Ea zerekin (edo norekin) akordatzen den.

Gauaren oroitzapenak, oroitzapenen gauak

Oroitzapen bakoitzaren artean lubaki bat eraikitzea erabaki nuen. Babesteko. Oroitzapen bakoitza bala bat baita oroitzapen soil bihurtzen denean. Halaxe gertatu zitzaidan zurekin ere. Ez dakit noiz hasi zen guztia. Ez dut jakin nahi nola amaitu zen. Baina, nahi gabe ere, burura etortzen zait, buruan daukat euria, kale iluna, kale bakartia. Farolek soilik laguntzen ziguten. Haiek argitzen zuten zure aurpegi iluna, zure ile argia.

Ez zen hitzik egon. Muxu ahul bat eman zenidan ezpainetan, gainera erortzen zitzaigun euria bezain hotza, kalea bezain iluna. Eta bakoitzak gure bideari eutsi genion, inoiz elkar ezagutu izan ez bagenu bezala, elkarrengana gidatu nahi gintuzten hankei jaramonik egin gabe. Atzo, berriro ere, oroitzapen horretara joan nintzen. Nire lubakitik ozta-ozta begiak atera eta eszenari begira egon nintzen. Zugana jauzi egin nahi nuen, eskutik heldu eta "tira, goazen lasai etxera eta hitz egin dezagun" esan nahi nizun. Baina, orduan, lasterka egiten zidan ihes memoriak, eta lubakian behera behera behera behera erortzen (eta erotzen) nintzen.

Leihotik begiratu nuen. Gaua piztia basati bat bezala jausi zen nire gainera. Zure eskua estutu nuen. Baina ez nuen aurkitu.

IDATZI

Zortzi urterekin izango zen. Txikia nintzen. Futbolean garbi zegoen ez nuela Realean amaituko. Hizketan ez nintzen munduko pertsonarik txistosoena. Borrokan ez nuen minutu bat iraungo. Ez nintzen klaseko guapoena. Ez nintzen aberatsena. Ez nintzen azkarrena. Ez nintzen... Egia esan ez nekien zer nintzen. Baina paperak erantzun zidan.

Egun batean idaztea erabaki nuen. Egunerokotasunari buruz, edo egunerokoa ez zen edozeri buruz. Marrazki bizidunetan ere ikusten ez diren abenturen protagonista bihurtu nuen nire burua, edo klaseko neskarik politenaro eskutik heltzen niola imaginatzen nuen, edo futbolean ona nintzela, edo hizketan abila. Eta idatzi egin nuen. Idatzi, idatzi, idatzi... Bai, garbi zegoen ez nuela Realean amaituko, ez nintzela munduko pertsonarik txistosoena izango, ez nuela borrokan inor menderatuko. ez nintzela klaseko guapoena izango, dirua poltsikoetan kabituko zitzaidala, ez nintzela azkarrena izango. Baina ez nuen horren beharrik sentitzen. Imaginazioa neukan, eguneroko arazoei ihes egiten nien paper ahul batean. Ni bezain paper ahul batean. Papera batzuetan ispilua da: ez du garena isladatzen, gure ametsak islatzen ditu, zuzenean. Eta nik amets horiek bizitzen nituen gauero, nire logelako argia piztuta.

Eta orain ere bizitzen ditut. Eta hemen nirekin batera idazten duten beste biek ere bai. Batek esan du ez duela blogean gehiago idatziko. Nik errespetatzen dut, baina ez diot sinesten. Ez diot sinesten blog hau bere ametsen ispilua delako. Bere arazoek hona egiten diotelako ihes, gehiago enbarazurik ez egiteko. Eta berak idatzitakoa jende askok irakurtzen duelako, jende askok aurkitzen duelako bere egunerokotasunaren irudia bere hitzetan. Badakit beste proiektu batzuk dauzkazula esku artean. Badakit ez duzula denborarik aurkitzen guri laguntzeko.

Baina hitzak ez ditugu kontrolatzen. Hitzek ihes egiten digute ordenagailura. Ez gdugulako Realean amaituko. Ez garelako sekula munduko pertsonarik txistosoenak izango. Borrokan ez dugulako inor menderatuko. Ez garelako sekula kuadrilako guapoenak izango. Gure poltsikoetan saguzaharrak bizi direlako. Ez garelako sekula azkarrenak izango. Baina ez zaigulako axola.

MAINDIREA

Ohe bati lotuta. Ohe bateko maindireei lotuta. Ohe bateko maindireen moduan: zuri-zuri, mehe-mehe. Ez dakizu zure gorputza non hasten den, ohea ez delako inoiz amaitzen. Hiru hilabetetan ez duzulako beste etxerik ezagutu, beste bizitokirik ikusi. Gose zara. Baina ez duzu jan nahi. Badakizu bizitzeko jan egin behar dela, baina, zer da bizitza? Zer da bizitza hogei urte gela ilun batean igaro ondoren? Zer da bizitza etorkizunera begiratu beharrean egunero, uneoro iraganeko irudiak etortzen zaizkizunean?

Espetxeak bizitzak lapurtzen, apurtzen eta egurtzen ditu. Nerabe bati ateak irekitzen dizkio lehenik, baina ate horiek itxita egoten dira, harik eta agure bati argia ikusteko aukera ematen dioten arte. Zu ere, jadanik, ez zara nerabea. Agurea ere ez zara. Batzuentzat hiltzailea zara. Beste batzuentzat pertsona bat. Zuk ez dakizu zer esan. Edo ezin duzu ezer esan. Ohe bati lotuta dagoenak zer esan behar du bada? Maindire bat baino zuriago, bigunago, ahulago dagoenak zer esan dezake? Errukia eskatu? Hogei urte asko dira, errukia eskatzen hasteko. Kartzelak hotzak dira, gogorrak. Presoa hormari itsatsita egoten da, hotz, gogor, eta horma bihurtzen da azkenerako. Ez, ezin duzu errukirik eskatu. Ezin duzu negarrik egin. Ohe bati lotuta egon zintezke, bakarrik, nahi ez duzula jaten ematen dizutela, pertsona bat edo maindire soil bat ote zaren zalantzan.

Bai, zu omen zara hiltzailea.

AGURRA

“What do you want to do, then, just leave it?” said Larrea. He was having a shower and the hot water was reddening the skin on his arms and shoulders.

“You know I don’t” she said from the stool in the bathroom. She was wrapped in a large towel, and was smoking a cigarette.

“I don’t think we’ve got much option,” said Larrea, turning off the shower. ”I can’t ask you to join my organization, and it’s the same with you, you can’t ask me to join yours. No one would take it seriously. Besides, I really don’t think they’d let me in.”

The geranium on the other side of the window appeared and disappeared depending on Larrea’s movements in the bath.

“The way you put it, we only have two alternatives,” she said. “We can either disobey the order and stay together, or we can say goodbye right now.”

For the first time since that meeting in the aristocrat’s house, there was tension between them.

“We mustn’ t go thinking we’re Romeo and Juliet. We’re not a couple of adolescents,” said Larrea, picking up a towel and drying himself. He was smiling, but it wasw as if he were smiling to himself.

“How old were Romeo and Juliet?” she asked him. The decision they were about to take made her voice sound hoarse, huskier than usual.

“I don´t know about Romeo, but Juliet was about fifteen or sixteen.”

“Then it’s true. They were much younger than we are. Anyway, I’m going to get dressed.”

She got up from the stool and left the bathroom.

“I suppose you think I don’t mind,” Larrea said as she was walking down the corridor.

After that, the scene in the dream changed again, and moved from the bathroom to the Plaza Condorcet, where the house was. She saw Larrea leaving to look for his car while she, standing on the pavement, was wondering what would happen next. Would he leave immediately, without saying goodbye? Ever since that first time, when their hands had met in the darkness, their goodbyes had always followed the same pattern: Larrea would wind down his car window, and, a few yards before he caught up with her, he would stretch out his arm and she would reach out too and their hands would lightly touch.

Larrea drove out of the car park and, keeping to their ritual, he opened his window and put out his arm. For her part, she stepped out on to the road and prepared herself for that gesture of farewell. But for some reason, it didn’t work that day. Their two hands didn’t touch.

Larrea braked, as if he were going to stop in order to repeat their goodbyes, but in the end he drove on. She didn’t know how to react either and simply watched him drive off.

She would never again see her love. He would die about a fortnight later trying to disembark on a beach in Vizcaya. According to the rumours, the police had set a trap.

Zeru horiek, Bernardo Atxaga